Alles is anders

De treinreis naar Odessa verliep prima. Met zijn vieren in een hok van 6 kubieke meter. Vier bedden. Te veel tassen. Heb gelukkig ruim 3 kunnen slapen.

Per taxi naar mijn apartement. Midden in het centrum. Voetgangerszone. Ik moest de laatste 50 meter dus lopen. Het lukt me toch door twee overijverige politiemannen aangehouden te worden. Ze groetten me als waren ze militairen. Paspoort!! Paspoort gegeven. Eerste wat ze zien is mijn russische visum uit 2008. Argwanend kijken ze me aan. 'Holiday in Moscow' zeg ik in mijn beste russisch. Of ik mijjn tas wil openen. Midden op straat. Heb ik toch maar gedaan. Geen drugs. Geen delen van lijken. Geen schone onderbroek. Alles in orde. Weer een overdreven groet ter afscheid. Ik had de neiging de hitlergroet te brengen. Heb ik maar niet gedaan. Wel wijs van me.

Dit voorval bewijst wel dat er een zeer belangrijke overeenkomst is tussen Oekraine en Nederland. Is je leven hopeloos? Kan je echt helemaal niks? Je toekomstperspectieven zijn donkerder dan het meest voorstelbare donker? Wanhoop niet. Je kan altijd nog bij de politie gaan werken.

Maar dan Odessa................. Hier is alles anders. Metname anders dan in Nikolaev. Het is lente. De stad is mooi. De stad lacht. Multicultureel. Levendig.Smeltkroes van culturen. Mensen zitten al op terras. Mensen fietsen en wandelen door parken. Kinderen spelen buiten.

Hemelsbreed zo'n 120 kilometer van Nikolaev. Totaal andere wereld.

Er zijn van die steden die ikdirect leuk vond.Moskou. Belfast. Porto. Valetta. Londen. Odessa. Cork.En Rotterdam natuurlijk.

Zo heb je ook steden waar ik nooit van zal houden. Parijs. Messina. Kopenhagen. En Amsterdam natuurlijk.

Heb inmiddels al heel waturengewandeld. Erg mooi.

Ik ben bijvoorbeeld al in de dierentuin geweest. Erg triest. Toch wat geleerd. Przewalskipaarden zijn groter dan ik altijd dacht. Er is ook een rund dat alleen in Oekraine leeft. Ze vertoonden een sterke uiterlijke gelijkenis met de meeste mannen uit Nikolaev. Ze maakten ook hetzelfde geluid.

Ik heb op het strand gewandeld. In parken ook. Vanmorgen ook op een louche achterafmarkt geweest. Heb daar een aantal mooie speldjes gekocht. Ook twee medailles. Eentje van een veteraan van de Grote Oorlog (1941-1945) en eentje van een veteraan van de catastrofe in Tsjernobyl.. Heb ook schoenen gekocht.

Reizen is toch het leukste wat er is.Het vinden van de weg (letterlijk en figuurlijk), het praten met mensen, het verbazen overdingen die anders zijn dan je gewend bent. Ik zou altijd willen reizen. Ik zou ook wel een pandje in Odessa willen kopen.

Het is altijd leuk om je weg te vinden in een stad waar je die eerst nog niet kende.Er zijn zaken die dit wat kunnen vergemakkelijken.

1. Je richtingsgevoel. De zon is hierbij vaak een handig hulpmiddel.

2. Een plattegrond.

3. Een mond. Om mee te praten.

Sommige mensen hebben totaal geen richtingsgevoel. Het lukt zevaak ook niet een kaart te lezen. Voor deze mensen zit er weinig anders op dan een georganiseerde reis te boeken. Ik maak altijd gebruik van mijn enorm goed gevoel voor richting. Ik had de uitvinder van het richtingsgevoel kunnen zijn. Jammer genoeg bestond het al. Ik heb ook een sterk ontwikkeld gevoel voor talen. Daarover een andere keer meer.

Mocht je niet zo goed bedeeld zijn als ik dan kan je altijd je mond nog gebruiken. De weg vragen. Dat kan weer een leuk praatje opleveren.

Ik ga nu lunchen. Het is al bijna vier uur.

klaar voor vertrek

Maar nog niet voor aankomst. Gisteren al een apartement in Odessa gereserveerd. Via website. Nog steeds geen bevestiging. Zo meteen maar even bellen. Over pakweg 13 uur ben ik immers reeds daar.....

Voor ik verder ga zou ik willen vragen wie wijsneus Robert is? Ik weet werkelijk wel waar ik ben. De kaart klopt.

Waar was ik gebleven?

Oh ja, klaar voor vertrek. Vanavond even uitchecken. Taxi naar station. Ik neem er ruim de tijd voor. Lijkt me wijs. Dan maar een paar uurtjes wachten. Beter dan de trein missen. Ik vermoed dat er toch wel enig leven op het station zal zijn. Alcoholisten, zwervers, hoeren, roversbenden, krankzinnigen, boekhouders en ander volklevend aande onderkant van de maatschappij. Wie weet trefik er nog een loco-secretaris! Dat zal toch niet?!?Dit station is trouwens de enige plek waar ik tot nu politie heb gezien. Misschien een goed teken. Waarschijnlijk niet.

Wel vreemd overigens zo weinig politie. Ik herinner me in Moskou voortdurend te struikelen over de welgepette agenten. Dit echter terzijde.

Ik ben trouwens wel benieuwd naar de treinreis. Hemelsbreed is de afstand zo'n 120 kilometer. De trein rijdt echter met een behoorlijkeboog. De rit duurt ruim vier uur.

Natuurlijk mis ik mijn kinderen hier wel. Ik probeer ze elke avond voor bedtijd een sms te sturen. Elke dag lees ik de brief die Kasper memee heeft gegeven. Blijftme ontroeren. Ik wil jullie de tekst niet onthouden.

Brief van Kasper

lieve paul ik vin jou leuk

en ik vin jou ook vantastie

want jij bent mijn lievte papa en je

kan goet voetbalen en me schien

naar jou verkanzie denk ik dat

ik een klijn kadoote voor jou hep

Einde

Mooi toch!! De tranen springen weer in mijn ogen.

Ik stond vanmorgen op mijn balkon te roken. Het speelplaatsje dat ik al eens noemde, is voortdurend bezet door bejaarde dames en heren. Sommigen met fles. Meesten zonder. Misschien is het wel geen speelplaats. Een revalidatiekliniek. Een bejaardensoos. Trouwens pal naast dit pleintje staan vuilcontainers. Twee. Daar breng ik ook mijn afval heen. Beiden worden vaak gebruikt. Nog vaker niet. Er ligt voor ongeveer 4 containers aan vuil naast. Het aanbod is best divers. Stoelen, flessen (leeg), tv's een uitlaat en nog veel meer.

Ik probeer morgen vanuit Odessa te schrijven. Mocht het niet lukken, vrees dan niet. Ik loop niet in zeven sloten tegelijk. Wat overigens een vreemd gezegde is. Als je in zeven sloten tegelijk loopt en er storten twee walkanten in, dan heb je er nog 12 over omomhoog te klimmen. Als je in 1 sloot loopt wordt dat een heel ander verhaal.

de kogel, tsoek tsoek, de bus, russische taal en de hrivnia

De kogel is door de kerk. Ik heb vandaag een treinticket naar Odessa gekocht. Nog een hele onderneming. Daarover later meer. Morgen vertrek ik rond middernacht. Ik ben dan erg vroeg in Odessa. Heel erg vroeg. Rond 4 uur. Ik heb op internet een studiootje gehuurd nabij het centrum van Odessa. Ik word opgehaald van het station.

Ze hebben hier in Nikolaev van die minibusjes die als openbaar vervoer dienen. Moeilijkheid nummer een is instappen. Ergens staan een boel mensen. Daar ga je bij staan. Busjes rijden af en aan. Je moet goed op het nummer letten. Ze hebben geen vaste stopplaats. Als je pech hebt sluit jou busje vooraan in de rij. Rennen. Jammer net weg. Na 4 gemiste busje lukte het me eindelijk een plaatsje te bemachtigen. Tien zitplaatsen. Vijftien passagiers. Sardines en blik. Ik werd uitgezet bij een verlaten fabriekshal. Dat was het Centraal Station van Nikolaev. Binnen leek het gelukkig beter. In de rij. Vlot aan de beurt. Verkoopster spreekt natuurlijk geen engels.Met behulp van het meisje achter me toch het juiste ticket gekregen.

Dan weer terug naar het centrum. Andere kant van de straat. Ingestapt in een busje met hetzelfde nummer als de heenweg. Nu dus in tegengestelde richting. Dan komt het goed. Njet.

Eindhalte was een scheepswerf. Ik had onderweg al het idee dat ik onbekende dingen zag. Taxi terug naar Nikolaev centrum. Het kost allemaal maar weinig.

De Hrivnia is ongeveer 8 eurocent. Een taxirit van 20 km kost 56 Hrivnia. Een busrit van ca 8 km 1,50 hrivnia. Treinreis naar Odessa (ruim 4 uur en eerste klas) 65 hrivnia.

Ik dacht laatst goedkoop gegeten te hebben. Achteraf gezien ben ik daar afgezet. Gisteren voor 17,40 hrivnia (ruw gezegd 1,50 euro) gegeten. Grote kom borsj, risotto met een stuk worst, heerlijke witte koolsalade, bekermet een ondefinieerbaar drankjeen een halve liter cola. 1,50 euro!!

Gisteren ook nog in een speelgoedzaak geweest. Tsoek Tsoek heette het. Gezocht naar iets voor Kasper en Nora. Ik had Kasper een Oekraiense politieauto beloofd. Ik vond de onvermijdelijke amerikaanse en duitse versies. Russische ook. En tot mijn verbazing de Nederlandse. Ook Nederlandse brandweer. 'Brandweer' stond erop. Met behulp van een aardige mevrouwin een achterafrek toch een Oekraiense gevonden. Ook nog een soort van 911-rescue-auto. Maar dan Oekraiens.

Schijnbaar spreek ik russisch met een accent. Als ik tegen de buschauffeur vragend zeg 'Novozavodskaja Stantsi?', kijkt hij me niet begrijpend aan. Gelukkig zat er iemand in het busje die waarschijnlijk ook niet uit de buurt komt. Zij vertelde de buschauffeur dat ik naar 'Novozavodskaja Stantsi' moest. Toen begreep hij het.

Ook in de supermarkt moet ik drie keer 'gleb' zeggen voordat ze begrijpen dat ik 'gleb' moet hebben. In de supermarkt hebben ze wel lol om me. Als ik wegga en 'spasiba' zeg, roept een meisje telkens 'not at all'. Dat blijkt ook haar volledige engelse woordenschat te zijn. Ze zijn daar erg sympathiek. In de supermarkt.

Ik ga zo de reis van morgen vast voorbereiden. Beetje inpakken. Afwassen en zo.

niks bijzonders

Het is erg aangenaam in mijn appartement. Rustig en ruim.

Ik heb ook tv. Geweldig. Een heleboel zenders. Alles in het Russisch. Of Oekraiens. Ik begrijp er dus niets van. Dat is best wel leuk. Ik krijg wel de indruk dat SBS6 van een uitermate hoog niveau is. Vergeleken met wat ik hier zie. Maar dit is alleen een vermoeden. Nogmaals, ik begrijp er dus niets van.

Zo meteen ga ik de stad weer eens in. Volgens mijwordt het nog een hele klus om leuke cadeautjes voor de kinderen te vinden.Airport Odessa was ook niet veel meer dan een schuur.

Leuk project dus voor deze dag.

Lara vertelde me ooit eens dat een boel Russen de Oekraieners Gogolisten of Gogolmensen noemen. Zoiets in elk geval. Gogol was een vermaard schrijver. Ik heb nog niets van hem gelezen. Dat komt nog. Er staat al iets van hem in mijn boekenkast. Maar goed, de benaming die dezeRussen de Oekraieners geven blijkt verre van vleiend bedoeld.Wat ikbegrepen heb staat het voor ' lomperikken' of 'boeren'.Misschien dat Marit ons enige kennis kanverschaffen in deze. Ofwellicht haar wijze moeder.Die weet ook veel.

Ook meen ik eens gelezen te hebben dat er eenverbale strijd is tussen beide landen. Volgens de Oekrainers was Gogol Oekrainer. Volgens de Russen niet. Volgens de Russen was hij Rus.

Gisteravond heb ik in een cafeetje vlakbij mijn appartement gegeten. Heerlijke borsj en zurige groenten. Met 2 glazen jus d'orange. Ik moest 75 hrivnia betalen. Iets mer dan zes euro. Wat gekletst met de eigenaar (?) en zijn vrouw (?). Ze spraken zelfs redelijk engels. In elk geval verstaanbaar. Zonder grommen en grauwen. Ze vonden het wel bijzonder dat een Nederlander alleen in Oekraine was voor vakantie. En dan ook nog in Nikolaev! Of all places.

Een van de leuke dingen die ik zowel hier als in Moskou zag is de ' dubbele voordeur'. De buitenste is zelfs bekleed met skai. Of iets vergelijkbaars. Is tegen de kou.

Over kou gesproken. Het is vandaag toch wel weer bibberkoud. Het waait hier nogal. Zal wel door al het water komen. De mensen hier schijnen daar niet zo veel last van te hebben. Toen ik vanmorgen uit mijn raam keek zag ik een groepje mannen in een speeltuintje. Of wat daar nog van over is. Zittend op een bankje. Ijskoud een fles bier aan de mond. Toen ben ik maar koffie gaan zetten.

Tot later.

zoutkorrels, aanvullingen en excuses

Ik merk dat ik door begon te slaan. Nikolaev heeft schijnbaar een behoorlijke invloed op mijn fantasie. Het verhaal over het verlaten van mijn gastgezin was uit mijn duim gezogen. Het zijn aardige mensen. Olga is een lieve vrouw en volgens mij erg slim.En de overigen zijn ook aardig. Wel heb ik enkele keren 'njet' moeten zeggen als het om wodka ging.

Tochheb ik een goedkoop appartementje betrokken. Het werd me te vol en druk daar. Drie vrouwen die de hele dag in het russisch kletsen. Pffffff.......

Ik dacht dat ik destijds in Moskou met Lara en haar moeder het ergst denkbare wel had gehad.

Het engels van deze mensen is trouwens beduidend slechter dan ik me herinnerde. WellichtomdatLara er destijds steeds bij was voor de vertaling.

Vandaag per mail allerlei informatie ontvangen over treintijden richting Lugansk. Ziet er goed en leuk uit. Een reis van in totaal 18 uur. In zo'n leuk 4 persoons-compartimentje.

Eerlijk gezegd weet ik nog steeds niet zeker wat ik ga doen.Ik vermaak me nog wel steeds in Nikolaev. Gewoon metde meest simpele dingen. Boodschappen. Wandelen. Vuilnis weg brengen. Postzegels kopen. Zoeken naarleuke cadeautjes voor Kasper en Nora. We zien wel.Mijn intentie was immers ookte genieten van kleine dingen. Nietde toerist uithangen omdat ik hier nu toch ben.Heb ook niet zo veel zin om kerken of musea te gaan zien.

Niks moet. Niet alles mag.

Hierbij overigens mijn nederige excuses aan alle ambulante handelaren op de wereld. Ik had dat niet mogen schrijven. Ook mijn excuses aan de homoseksuele vrouw. Voor hen is het hier ook een paradijs. Dus niet alleen voor de heteroseksuele man.

Over mijn verblijf

Ik vermaak me hier best. Maar niet omdat het zo leuk is. Meer omdat het allemaal te bizar voor woorden is. Nikolaev is geen mooie stad. Ok'e al het water is mooi. Sommige gebouwen zijn mooi. Meeste gebouwen zijn lelijk.

Ik had al geschreven dat ik hier niet wil blijven. Maar hier weg komen is ook niet zo makkelijk. Ik had bij mijn budgettering niet direct rekening gehouden met een appartementje huren. Heb ik nu toch gedaan. Voor een paar nachtjes nog in Nikolaev.

Over Nikolaev

Nikolaev is eenmengelmoesvan diverse oorden en perioden.

• De oude Sovjet Unie. Lelijke wijken. Bureaucratie. Achterdocht.
• De stam van de Holebeer. Mensen kijken me soms aan of ik vanuit een periode ver in de toekomst terug in de tijd ben gegaan. Ze grommen wat. Ogen puilen uit. Staren me ongegeneerd aan. Het lijkt wel of ze iemand voor zich zien die een saai boekhoudbaantje heeft aan de andere kant van Europa. O ja. Daar hebben ze eigenlijk wel gelijk in.
• De eenentwintigste eeuw. McDonalds. Prachtige mobieltjes.
• Sicilie. Patserige auto's met mannen in strakke pakken. In gezelschap van kleerkasten met oortelefoontjes.
• Het begin van het stenen tijdperk. Wat kan je allemaal doen met steen? Misschien kunnen we een weg aanleggen! De eerste probeersels liggen er. Maar nu nog de vuistbijl uitvinden om de bobbels en gaten te bewerken.
• Paradijs voor heterofiele mannen. Je struikelt hier werkelijk over de bloedstollend mooie vrouwen.
• De verre toekomst. Zo stel ik me de aarde voor na een kernoorlog. Enige opbouw zichtbaar. Maar veel is nog stuk. Veel mensen hebben bloot gestaan aan te veel straling en zijn vervallen in krankzinnigheid.

Over mijn gastgezin

Ik heb de benen genomen. Heb via een bureautje een appartementje gehuurd voor een onbeperkt aantal dagen.

Hoe zag mijn gastgezin eruit? Pjotr, Galina, Olga en Viktoria. Pjotr is de tweede man van Galina. Galina is de tweede vrouw van Pjotr. Olga is de dochter van Galina. Viktoria is de dochter van Olga. Ze begonnen me al snel mateloos te irriteren. Ik begrijp nu waarom ze me uitgenodigd hebben. Ik was de beoogde tweede echtgenoot van Olga!! Galina doet haar uiterste best mij aan haar te koppelen. 'Olga beautiful!' Dat is wel zo. Ze is echter ook zo dom als een marktkoopman. Olga lacht dan als een schaap. Paul als een boer met kiespijn. Pjotr wilde steeds wodka met me drinken. Keer op keer beantwoordde ik met een vriendelijk doch krachtig ' Njet!'. Hij noemde me ook steeds 'sin' of 'sien'. Volgens mij betekent dat zoon.

Het lam (de dochter van het schaap; ze is 13 jaar) vroeg mij steeds geld om iets te kopen. Ook dan antwoordde ik vriendelijk doch krachtig ' njet'. Vol ongeloof keek ze me dan aan. De beoogde stiefram heeft toch geld genoeg?

Ik heb geprobeerd Olga te overtuigen dat ik niet met haar zou trouwen. Olga blaatte dan wat naar mij en begon dan in het russisch tegen het lam te praten. Daarna hadden beiden lol voor een hele kudde.

Het gezin woont op een vuilnisbelt met de naam Lazurnaya street. Meer dan 50 sovjetflats omgeven door afval, kapotte straten en modderpoelen.

Het treinstation

Gisteren ben ik naar het treinstation vlakbij gelopen. Zoeken naar eventuele vluchtwegen was mijn doel. Door de hoofdingang naar binnen. Lege hal. Ergens achter een piepklein loketje zag ik een hoofd. Het hoofd keek me aan en ging verder met onduidelijke werkzaamheden. Na enkele minuten kuchen ging het glazen luikje open. Nee de kassa was niet hier. Deur uit en rechtsaf. Loket dicht. Deur en rechtsaf. Gevonden. Nog een stationshal. Ook leeg. De dweilend vrouw foeterde me uit omdat ik zo maar naar binnen liep. Gollandski. Gollandski. Toen werd ze wat vriendelijker. Handen en voeten gebruiken. Ze hielp me een onduidelijk bord te ontcijferen.

Inmiddels kwam er ook een vriendelijke krankzinnige man bij. Ook hij hielp. Treinen naar Odessa vertrekken alleen 's nachts. Geen idee waarom. Naar Lugansk moet ik de trein naar Moskou nemen en in Donetsk overstappen. Zover kwamen we. Nee, de informatie- en verkoopbalie was de komende anderhalf uur gesloten. Lunchpauze.

Vandaag

Ik ga straks weer naar het station. Ik vermoed dat je kaartjes minimaal een dag van te voren moet kopen. Ook ben ik van plan naar de dierentuin te gaan. Hoewel ik vrees dat ik daar gillend uit zal rennen.Misschien ook nog even naar de Oenivermag. Een combinatie tussen V&D en Nas & Mazzel.

Het weer

Mijn favoriet Nederlandse weervrouw zou vermoedelijk gezegd hebben dat het tot vandaag werkelijk bibberkoud is geweest. Vandaag is echter alles anders. Weliswaar frisjes, maar lekker met een heerlijk zonnetje.

Mijn favoriet weervrouw is overigens mijn eigen lieve Nora. 'Papa! Het is bibberkoud!'

Ik leer ook nog wat

Ik kwam er achter dat ik nog niet uitgeleerd ben. Los van enkele losse russische woorden ook nog dingen die veel belangrijker zijn in het leven.

Mijn eerste les.

Ik had in een drukke winkelstraat verbazingwekkend veel ruimte omflink door te lopen. Geen mensen voor de etalages. Waar de lokale bevolking elkaar in de weg liep, kon ik flink doorstappen. Tot er plotseling een flinke ijspegel twee meter voor me op de grond viel. Daaromhad ik dus zo veel ruimte! Daarna ben ik maar verder geschuifeld tussen de andere mensen.

Mijn tweede les.

In Groningen wil ik nog wel eens een zacht tikje geven op een auto die me snijdt. Moet je hierNIET doen.Dat doen alleen onnozelaars en naievelingen. Ik dus ook.Auto vol op de remmen en twee mannen stapten uit. Ik droeg gelukkig mijn Reeboks. Kan je verbazingwekkend snel op rennen. Bochtje om,nog eenen opgegaan in de massa.

Behalve humor liggen dus ook de wijze lessen op straat.

Ik denk er toch nog over om per trein een stukje door Oekraine te reizen. Ik twijfel nog tussen Lugansk (helemaal in het oosten) en Odessa. Misschien is beide wel leuk. Eerst Lugansk,dan Odessa. Dat is ook makkelijk voor de terugreis.

Afijn, jullie horen het wel.

De belangrijkste boodschap die ik jullie vandaag wildegeven is dat je nooit te oud bent om te leren.

Dit land is totaal bizar. Ik houd van bizar.

vrouwendag

Vandaag door Nikolaev gewandeld. Bitter koud. Ik was op bloemenjacht. Het is vandaag Vrouwendag. Voor de drie vrouwen in mijn gasthuis elk een grote bos gekocht. Kost hier maar weing overigens.

Op straat zag je of vrouwen met bloemen of mannen die op het laatste moment nog bloemen gekocht hadden. Ik ben buitenlander. Van mij is het alleen maar waanzinnig attent ook bloemen te geven.

Verder wat gegeten en gedronken. Niets bijzonders.

Ik denk er overigens nog wel over de laatste dagen in Oekraine in Odessa door te gaan brengen. Ik denk Nikolaev dan wel gezien te hebben. Bovendien ligt Odessa direct aan de Zwarte Zee.

Misschien deze week ook een treintocht richting platteland. Ik ga er vanuit dat de spoorlijnen minder kuilen en hobbels hebben dan autowegen.

Vanavond lekker tv kijken. TV is hier geweldig.